Ảnh: T
Cách tính tỷ lệ nội địa hóa khi thống kê trong ngành da giày có điều đáng suy nghĩ như năm rồi xuất khẩu 8,7 tỉ USD thì du nhập chỉ 40%, xem như 60% nguyên liệu chủ động trên số liệu. Tháo nút thắt đầu nguồn tham dự TPP, lo âu rào cản lớn đối với hàng dệt may là lề luật xuất xứ như qui định về nguyên vật liệu để sinh sản ra sản phẩm may mặc phải đáp ứng đề nghị từ sợi (yarn forward) hoặc vật liệu để sinh sản ra sản phẩm vải dệt kim phải đáp ứng yêu cầu từ xơ (fiber forward).
Vấn đề khó là doanh nghiệp đi đến các địa phương xin đầu tư dệt, nhuộm, thuộc da hầu như bị chối từ, hoặc đáp chấp thuận nếu cam kết nước thải A (nước uống được), trong khi tiêu chuẩn nước thải của lĩnh vực này ở các nước là loại B (nước nuôi cá được).
Theo hiệp định giữa Hoa Kỳ và Chilê thì hàm lương khu vực trong sản phẩm giày dép là 55%. Dù có TPP hay không, cái chính vẫn là sức khỏe của doanh nghiệp, nếu không khỏe thì cho dù Chính phủ có thương lượng nhiều hiệp định mà doanh nghiệp không có đủ sức làm thì không có tác dụng gì. Giờ trong đàm phán TPP, vấn đề này càng được đặt ra bức xúc hơn để hưởng lợi từ TPP trong vài năm tới.
Điều này làm các doanh nghiệp Việt Nam lo ngại phía Mỹ sẽ đặt ra đề nghị này với Việt Nam. Chính phủ có nên để các địa phương tự quyết định không hay đã đến lúc Thủ tướng phải quyết định và chỉ đạo các địa phương thực hiện. Riêng với lĩnh vực dệt may, da giày, càng mở cửa chậm, doanh nghiệp càng mất dịp.
Sẵn sàng đón nhịp phát triển xuất khẩu phần nhiều doanh nghiệp ngành dệt may, da giày cho rằng mở cửa thị trường ngay là sự chọn lọc tốt nhất đối với các nước dự TPP. Có thể xây dựng được nguồn cung nguyên phụ liệu cho ngành dệt may, da giày trong nước vài năm tới không, có quan điểm cho rằng hiện đã quá muộn, nhưng cũng có quan điểm nhấn mạnh việc này có thành công hay không là nằm ở sự kiên tâm, cả quyết của Chính phủ.
Đã có một số doanh nghiệp đầu tư nhà máy sợi nhưng hồ hết là nhập máy móc, nhập vật liệu về làm sợi. Tạo thêm một dịp không phải chỉ thị trường, mà chính là cho doanh nghiệp nhịp cơ cấu lại mặt hàng, chọn lựa lại khách hàng hợp nội lực của mình. Ông Kiệt cho biết thông tin của hội Bông sợi Việt Nam, quờ nông trại Việt Nam chỉ đáp ứng được 1% nhu cầu bông mỗi năm, 99% phải nhập.
Đối với dệt may năm 2012 cả nước xuất khẩu 17,2 tỉ USD, trong đó vào Mỹ là 9,5 tỉ USD, chiếm 55%, nếu cộng thêm các nước đang thương lượng TPP thì giờ xuất khẩu dệt may vào TPP khoảng 10 tỉ USD, chiếm khoảng 58%. Trong dệt may, tổng số doanh nghiệp là 19.
Tâm tư kéo dài suốt bao nhiêu năm của doanh nghiệp dệt may, da giày là làm thế nào để phát triển nguồn nguyên phụ liệu ngay trong nước. Trong ngành da giày hiện có trên 20% doanh nghiệp lớn, nhưng trong đó doanh nghiệp lớn của Việt Nam đếm trên đầu ngón tay, còn lại FDI, số doanh nhgiệp lớn này xuất khẩu chiếm trên 75%; còn lại trên 70% doanh nghiệp nhỏ chỉ xuất chiếm 25%.
Nhưng thực tế vô chi tiết thì thấy các công ty lớn nước ngoài, bên cạnh nhà máy làm thành phẩm họ cũng đầu tư luôn những nhà máy sinh sản nguyên phụ liệu chỉ cung cấp riêng cho họ.
Các doanh nghiệp cho rằng nên chăng không nên gọi đầu tư sinh sản nguyên phụ liệu là “công nghiệp phụ trợ” vì đó là ngành công nghiệp chính, công nghiệp thượng nguồn đối với sản xuất.
Trong tương lai tỷ lệ nội địa hóa theo ít sẽ cũng cao và có thể cao hơn nhưng hầu như cũng từ những công ty nước ngoài đầu tư khép kín như trên, còn doanh nghiệp Việt Nam vẫn loay hoay. Doanh nghiệp cần theo dõi thông báo quá trình thương thảo để hiểu được những cái lợi và không lợi. Cái khó lớn nhất là khả năng hưởng được những lợi thế từ TPP, tránh không phải là người thụ hưởng thực sự.
Ông Lê Quang Hùng khẳng định ngành dệt may xuất khẩu chẳng thể tách khỏi chuỗi giá trị toàn cầu, càng chủ động bao nhiêu càng đứng vững. V. Nguyệt Hồng. N/TTO Ông Lê Quang Hùng, chủ tịch HĐQT công ty Garmex Sài Gòn nhận thấy trong bối cảnh chung ở mai sau 2015 – 2016, TPP là một khối cần quan hoài thôi, các khu vực kinh tế khác và các hiệp nghị với EU, các hiệp định thuế quan với một số nước Đông Âu đều có thời cơ vì mỗi thị trường doanh nghiệp sẽ tuyển lựa thích hợp năng lực của mình.
Theo ông Diệp Thành Kiệt, trong những cái được khi tham dự TPP, trước hết nghĩ tới là sẽ có môi trường kinh dinh càng ngày càng sáng tỏ, diễn tả qua thiện chí các bên thương lượng.
Doanh nghiệp đã có kinh nghiệm về “không bỏ nhiều trứng vào một rổ”, song ông Hùng nhòm Garmex Sài Gòn phát triển nhờ vào rất nhiều những hiệp nghị thương nghiệp hội nhập, nên trân trọng sự đóng góp của các đoàn thương thảo. Có doanh nghiệp nước ngoài đã được duyệt dự án đầu tư, đến khi cần sử dụng nguồn nước thì được đề nghị tự phá hoang lấy mà chưa biết nguồn nước ở đó có đạt không.
Còn hiện giờ để xây dựng một nhà máy sợi rất kỳ công, nhưng không phải không làm được.
Ngành may chẳng thể phát triển mạnh nếu không xuất khẩu. Việc xử lý nước thải, từng doanh nghiệp đầu tư thì uổng cao, nhưng nếu nhiều doanh nghiệp xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn ở mức B, các khu công nghiệp ở địa phương lo xử lý đến mức nước thải tiêu chuẩn A thì uổng thấp hơn.
Hiệp hội Da giày Việt Nam đã yêu cầu tính xuất xứ tập trung vào qui định về chuyển đổi mã số hàng hóa dựa trên việc phân loại hàng hóa (HS) theo tổ chức thương chính Thế giới (WCO) và bảng phân loại HS này được áp dụng trên toàn thế giới. Chính cách nghĩ là “phụ trợ” nên nông cạn trong thời kì dài.
Garmex Sài Gòn phát triển nhờ vào rất nhiều những hiệp nghị thương mại hội nhập. 000 doanh nghiệp, trong đó khoảng 70% doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ông Diệp Thành Kiệt, phó chủ tịch hiệp hội Da giày Việt Nam cho biết đối với da giày, túi xách năm 2012 Việt Nam xuất 8,7 tỉ USD, trong đó trên 3,6 tỉ USD vào các nước TPP, chiếm 41%.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét