Sáng tạo xây dựng nông thôn mới

Dân cày huyện Hóc Môn TPHCM trồng rau đạt tiêu chuẩn Viet GAP. Ảnh: Phạm Kim Ngân Chú xung yếu tố con người Những diễn biến này cho thấy kiên tâm của TPHCM trong việc xây dựng NTM sẽ diễn ra theo đúng lộ trình, đến năm 2015 hết thảy 56/58 xã (trừ 2 xã thành thị hóa) của 5 huyện: Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè và Cần Giờ hoàn thành căn bản các tiêu chí về xây dựng NTM. Nếu làm được điều này, TPHCM sẽ là địa phương đầu tiên cả nước hoàn thành cơ bản việc xây dựng NTM ở hết thảy các xã ngoại ô. Việc xây dựng NTM ở TPHCM nói riêng và cả nước nói chung cho thấy, nhiều mặt tích cực đạt được thời gian qua như xây dựng mới nhiều cơ sở hạ tầng, đời sống văn hóa người dân được quan hoài hơn, việc tổ chức sinh sản có những chuyển biến tích cực, thu nhập người dân tại chỗ được cải thiện… Nhưng thực tiễn cũng cho thấy, nhận thức của các ngành, các cấp ở một số địa phương về vấn đề này chưa thật đầy đủ, chưa đúng với chủ trương của nhà nước; khái niệm, nội hàm NTM còn được hiểu theo nhiều cách khác nhau, không chỉ với cán bộ các cấp, người dân mà cả các đơn vị triển khai; thiếu lực lượng cán bộ xây dựng nông thôn theo phương pháp tiếp cận mới nên còn lúng túng nhất là cơ chế quản lý đầu tư, tài chính. Nhiều kinh nghiệm và bài học thời kì cũng đã được rút ra, đó là phải làm tốt công tác tuyên truyền sâu rộng, nâng cao nhận thức trong cộng đồng dân cư. Phải giúp cho người dân hiểu được, việc xây dựng NTM là cho cộng đồng dân cư tại chỗ, chính bà con là chủ thể và có vai trò quan trọng trong tiến trình xây dựng NTM, nên người dân phải hiểu về nội dung, phương pháp, cách làm, kể cả cơ chế chính sách nhà nước và giám sát. Nhưng điều quan yếu là phải chú ý việc đào tạo đội ngũ cán bộ nòng cột ở các cấp, đặc biệt là cán bộ cơ sở. Máu nóng và chuyên môn Phó Bí thư trực Thành ủy Nguyễn Văn Đua, Trưởng Ban chỉ đạo chương trình xây dựng NTM TPHCM cho rằng, xây dựng NTM không chỉ là chủ đề của riêng người dân ngoại thành mà còn được sự quan hoài của toàn TP. Không chỉ quan hoài tìm hiểu mà đông đảo người dân trực tiếp hưởng ứng, thực hành xây dựng quê hương, xóm ấp. Xây dựng NTM là động lực, tạo sự gắn bó giữa bà con trong cộng đồng. Điều này mô tả rất rõ ở 6 xã điểm. Ngay những xã đang trong tiến trình coi xét duyệt, bà con cũng cùng nhau bàn thảo, bàn luận với gia đình về việc con đường mở mang ra sao, dành đất làm đường, hệ thống thủy lợi thế nào cho trọn đôi bên. Đó còn là hình ảnh tương trợ nhau trong sản xuất như về cây giống, vật nuôi; đàm đạo tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp ra sao... Kinh nghiệm cho thấy, nơi nào chính quyền và người dân hiểu rõ bản tính về xây dựng NTM với những nội hàm cốt lõi, bàn bạc, đàm đạo và đặt dưới sự giám sát của dân thì sức mạnh được nhân lên, công việc thực hành trôi chảy. Ngược lại, nơi nào tiêu cực, trông mong từ trên sẽ không cuốn được nguồn lực con người, trí óc, kinh nghiệm, đất đai, vốn của dân, doanh nghiệp thì nơi đó khó lòng đạt tiến bộ trong thực hiện. Có thể nói, xây dựng NTM tại TPHCM thật sự có sức lan tỏa. Từ xã Tân Thông Hội (Củ Chi) phát triển ra 6 xã Thái Mỹ (Củ Chi), Tân Nhựt (Bình Chánh), Xuân Thới Thượng (Hóc Môn), Nhơn Đức (Nhà Bè) và Lý Nhơn (Cần Giờ). Thành ủy TPHCM xác định, trừ 2 xã thành phố hóa là Bình Hưng (Bình Chánh) và Trung Chánh (Hóc Môn), điểm đến của 50 xã còn lại là năm 2015. Phó bí thơ Thường trực Thành ủy TPHCM kiêm Trưởng ban Chỉ đạo chương trình xây dựng NTM TP Nguyễn Văn Đua nhấn mạnh, dù là tiền quốc gia hay của dân thì khi khai triển các hạng mục đều phải thực hành chính xác, chém, cụ thể, đúng quy định của pháp luật, đặt trong sự giám sát của dân. Chưa bao giờ chúng ta huy động nguồn lực lớn như hiện thời, không chỉ trăm triệu đồng hay vài tỷ đồng mà hàng chục tỷ, hàng trăm tỷ đồng. Con số rất lớn đó nếu làm không tốt sẽ gây ra những tác hại cực kỳ xấu. Thành thử, ngoài nhận thức và ý thức cần có, những người trực tiếp triển khai tại cơ sở phải có chuyên môn, am hiểu về quy định, quy trình thực hiện, đặc biệt là các dự án. Do đó, việc nâng cao năng lực quản lý tài chính dự án đầu tư là đề nghị bắt, trong đó, bí thơ, chủ tịch xã kiêm Trưởng Ban quản lý dự án xây dựng NTM xã, kế toán, chủ toạ chiến trận, kể cả các trưởng phòng cấp huyện phải nắm vững quy trình đó. Vụ Phó Vụ Đầu tư thuộc Bộ Tài chính Trịnh Nam Tuấn đồng quan điểm về những băn khoăn, lo lắng trong quản lý vốn đầu tư làm sao cho hiệu quả và cho rằng, để không xảy ra những tiêu cực đòi hỏi người thực hiện phải nắm rõ chủ trương, chính sách, cơ chế cũng như phải có sự bàn bạc, giám sát của người dân tại chỗ. Xây dựng NTM là quá trình dài lâu, đòi hỏi sự chũm, chủ động sáng tạo cũng như cần trang bị tri thức đầy đủ cho cán bộ cấp huyện, xã. CÔNG PHIÊN