“Dán” đầu người này vào cơ thể kẻ khác

Giữ đầu, xin thân mình Ghép đầu không phải là đích độc quyền thời nay. Từ thập niên 50 của thế kỷ trước, các nhà khoa học Nga đã thể nghiệm ghép đầu trên chó. 20 năm sau, bác sĩ ngoại thần kinh Robert White người Mỹ “hô biến” đầu của con khỉ này vào thân mình con khỉ khác. Con khỉ sống được 8 ngày, tuy nhiên bị liệt từ cổ trở xuống do bác sĩ không thể nối liền lạc 2 tủy sống với nhau. Đến 2001, cuộc phẫu thuật hao hao được lặp lại, con khỉ có thể ngửi, mở mắt và nếm thức ăn nhưng chết vài giờ sau khi xuống khỏi bàn mổ. Cũng như lần trước, các thầy thuốc không thể vượt qua thách thức nối tủy sống. Ghép đầu là chuyện của ngày bữa nay, theo như thầy thuốc Sergio Canavero - Ảnh: Shutterstock Còn bây giờ, nhà khoa học người Ý Sergio Canavero tuyên bố công nghệ đương đại đã sẵn sàng để nối liền 2 tủy sống. Người nhận sẽ cắt bỏ đi phần thân thể, giữ lại cái đầu để nối với thân mình của người hiến. Theo lời thầy thuốc Canavero, đây sẽ là giải pháp tót vời để cứu mạng những người bị ung thư sắp chết, loạn dưỡng cơ, thương tổn cột sống nghiêm trọng hoặc các chứng bệnh nan y khác không thương tổn não. Bác sĩ Canavero giải thích, việc cắt tủy sống bằng con dao mổ cực bén có ý nghĩa rất lớn, chuẩn bị sẵn sàng cho các sợi trục thần kinh kết nối với nhau thành công. Nhưng điều quan yếu hơn, theo ông là sự có sẵn của một số loại hóa chất thời hiện đại, chả hạn như polyethylene glycol (PEG), vốn có thể ngay tức khắc “hàn dính” tủy sống của người hiến và người nhận với nhau, giúp 2 phần thân thuộc 2 con người khác nhau kết nối liền lạc. Phim kinh dị giữa đời Tuyên bố của thầy thuốc Canavero khiến nhiều người giật thột nhớ tới bộ phim kinh dị kinh điển mang tênFrankenstein, trong đó nhiều phần tử thi người khác nhau đã được ghép nối lại, tạo ra một sinh vật sống. Cha đẻ của sinh vật đó là một nhà khoa học nuôi ước mơ tạo ra sự sống. Tuy nhiên, do sai sót của ông trong quá trình “chế tạo con người”, sinh vật này mang đầu óc của phạm nhân. Ngay sau khi “ra lò”, nó đã bóp cổ chết người phụ tá của nhà khoa học trẻ. Đến đây nhà khoa học tìm mọi cách xoá sổ “đứa con” của mình nhưng chỉ đến khi thêm nhiều mạng sống nữa mất đi, trong đó bản thân ông cũng thoát chết trong gang tấc, quái vật mới bị thiêu cháy. Trước tuyên bố của thầy thuốc Canavero, có lẽ không ai lo sợ một sinh vật siêu mạnh mang đầu óc tù đọng sẽ từ màn ảnh bước ra, có điều cũng giống như quái vật trongFrankenstein, việc ghép nối đầu hoàn toàn chưa được thí nghiệm trên người, các bằng cớ khoa học còn rất mơ hồ nên hậu quả có thể là khôn lường. Rõ ràng vài cuộc thể nghiệm thưa thớt ghép đầu thú vật đến nay đều thất bại. Chất PEG “thần kỳ” mà Canavero đề cập tới thì chưa từng được thử nghiệm trên người. Trong lúc công chúng hồ hởi thì giới chuyên môn tỏ ra rất thận trọng. Jerry Silver - nhà khoa học từng là phụ tá trong cuộc ghép đầu cho khỉ hồi năm 1970 ở Mỹ đến nay vẫn chưa quên ký ức kinh hồn. Giải đáp phỏng vấn CBS News, ông kể: “Khi cái đầu tỉnh lại, bộ mặt con khỉ biểu hiệu sự đớn đau, hoang mang, lo âu tuyệt đỉnh. Thật là khủng khiếp. Tôi nghĩ không bao giờ nên lặp lại điều này”. Ngoài vấn đề công nghệ, ghép đầu cũng dẫn đến rất nhiều bàn cãi về mặt đạo đức, chẳng hạn con của người cấy ghép sẽ được xem là con của... Cái đầu hay con của phần còn lại của thân thể? Ai là người sẵn sàng hiến tặng từ cái cổ trở xuống sau khi chết não? Cuối cùng, một ca cấy ghép như thế này tốn sơ sơ... 13 triệu USD. Quy trình ghép đầu của thầy thuốc Canavero - Người cho và người nhận vào cùng một phòng mổ. Cái đầu sau khi cắt rời sẽ được làm lạnh từ 12 đến 15 độ C. - Bác sĩ chỉ có đúng 1 giờ để nối đầu người nhận vào hệ tuần hoàn của thân thể người cho. - Trong khi nối đầu, cơ thể người cho được làm lạnh, tim được can thiệp để ngừng đập. - Bác sĩ sẽ cho tim đập trở lại khi cái đầu được nối xong. - Thảy quy trình cấy ghép kéo dài khoảng 3 ngày, huy động chừng 100 giải phẫu gia. Ghép mặt phức tạp nhất lịch sử Tai nạn ập xuống đầu chàng trai 22 tuổi người Mỹ mê câu cá và chơi golf Richard Norris vào năm 1997. Khẩu súng bị cướp cò đã nhả đạn xuyên từ hàm lên tới mũi Norris. Sau rất nhiều vậy, các bác sĩ đã cứu được mạng Norris nhưng để lại một gương mặt khiến con trẻ phải rú lên khi nhìn thấy, còn người lớn thì hoảng hốt quay đi chỗ khác. Sang hàng chục ca giải phẫu khác nhau nhưng cằm, răng, môi, lưỡi và mũi Norris gần như bị xóa sổ. Suốt 15 năm trời, Norris ở lì trong nhà, chỉ dám ra đường vào ban đêm, lúc nào cũng phải đeo khẩu trang. Trầm mình là điều nhiều lần Norris tính tới. 15 năm sau thảm kịch của Norris, một chàng trai trẻ khác tên Joshua Aversano bị xe tông, chấn thương sọ não nặng. Aversano được chở tới Bệnh viện Shock Trauma, nơi Norris từng là “khách hàng thân thiết”. Lúc ba mẹ của Aversano đến nơi, họ nghe tin sét đánh: Aversano không thể qua khỏi. Trong lúc đớn đau tuyệt đỉnh, họ đã gật đầu để các thầy thuốc cắt vơ bộ mặt đứa con yêu dấu mà ghép cho Norris”. 150 bác sĩ và các nhân viên y tế khác đã tham gia vào ca phẫu thuật. Dẫu ghép mặt là chuyện đã được làm từ nhiều năm trước nhưng đây là ca phức tạp, quy mô nhất lịch sử, bởi không chỉ ghép mô, cơ, da từ đỉnh trán người chết xuống tới cổ bệnh nhân mà còn ghép vớ cấu trúc xương từ hốc mắt trở xuống cộng với răng, lưỡi, hẳn nhiên là bao gồm cả thảy các dây thần kinh và mạch máu. Tròn một năm sau ca mổ lịch sử này, quơ câu chuyện vừa được ban bố. Ở tuổi 38, Norris giờ đây bắt đầu một cuộc sống mới: có thể ra đường bất kỳ lúc nào muốn, đang học nói với răng lưỡi mới, học online để lấy bằng về hệ thống thông tin và chuẩn bị để mở một tổ chức viện trợ các bệnh nhân cấy ghép. Anh cũng đang cùng với một nhà báo ảnh hoàn thành cuốn sách mang tên Hai khuôn mặt của Richard. “Tôi đã nhìn thấy một phép lạ”, Norris thoả nguyện thốt lên. Đoan Nhật Kiều Oanh